Członkowie zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mogą zostać powołani na okres krótszy niż rok (wyłącznie umownie), na rok, na czas określony dłuższy niż rok albo na czas nieoznaczony. Długość kadencji nie przesądza jednak w prosty sposób o momencie, w którym mandat danego członka zarządu wygaśnie. Nawet gdy kadencja jest roczna, okres pełnienia funkcji rzadko kiedy trwać będzie dokładnie 365 dni. W niniejszym wpisie wyjaśniamy, jak wyznaczyć datę końcową pełnienia funkcji członka zarządu spółki z o.o. odrębnie dla każdego dopuszczalnego wariantu oznaczenia długości jego kadencji.
W przypadku powołania członka zarządu na roczną lub krótszą kadencję, mandat takiego członka zarządu wygasa w momencie odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu. Przez pełny rok obrotowy rozumieć należy z kolei wyznaczony w umowie spółki z o.o. okres trwający pełne 12 miesięcy kalendarzowych. Rok obrotowy może, ale nie musi zostać wyznaczony na okres 1 stycznia - 31 grudnia danego roku kalendarzowego.
Przykład:
Dla ułatwienia rok obrotowy w spółce pokrywa się z rokiem kalendarzowym.
Prezes zarządu został powołany na okres jednego roku w dniu 1 stycznia 2012 roku. Jego mandat wygasa najpóźniej z dniem odbycia zwyczajne zgromadzenie wspólników zatwierdzającego rok 2012).
Jeśli jednak Prezes Zarządu został powołany na roczną kadencję 12 października 2012 roku, to jego mandat nie wygaśnie w połowie 2013 roku, ale z dniem odbycia zgromadzenia zatwierdzającego sprawozdania za pierwszy pełny rok obrotowy, czyli rok 2013.
Co w przypadku, gdy na zgromadzeniu wspólników nie zostanie zatwierdzone sprawozdanie? Ustawodawca posłużył się określeniem „z dniem odbycia zgromadzenia”, co oznacza, że mandat wygasa z upływem dnia, w którym głosowano nad sprawozdaniem (chociażby go nie zatwierdzono).
Nieco odmienne uregulowanie znajdujemy w przypadku powołania członka zarządu na okres dłuższy niż rok. Zgodnie z art. 202 § 2 kodeksu spółek handlowych:
W przypadku powołania członka zarządu na okres dłuższy niż rok, mandat członka zarządu wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wspólników, zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
W przypadku powołania na okres dłuższy niż rok, wygaśnięcie mandatu również odnosimy do pełnego roku, ale chodzi o ostatni rok obrotowy, w którym pełniono funkcję w zarządzie i odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie za ten rok. W ostatnich latach przepis ten stał się przedmiotem licznych orzeczeń, w związku z wyjątkowo problematyczną kwestią ustalenia momentu wygaśnięcia mandatu. Dotychczas prezentowane były dwa rozbieżne stanowiska. Zgodnie z pierwszym, kadencję należało obliczać według pełnych lat obrotowych. Zgodnie z drugim stanowiskiem kadencja liczona jest od dnia powołania, ale ostatni rok urzędowania członka zarządu musi stanowić pełny rok obrotowy.
Nowelizacją ustawy, która weszła w życie w październiku 2022 roku uzupełniono regulację dotyczącą wygaśnięcia mandatu, poprzez doprecyzowanie sposobu obliczania kadencji członka zarządu. Zgodnie z nowelizacją, kadencję oblicza się w pełnych latach obrotowych (chyba, że umowa spółki stanowi inaczej).
Obecnie zasadą jest zatem obliczanie kadencji w pełnych latach obrotowych.
Przykład:
Prezes Zarządu został powołany na dwuletnią kadencję 20 maja 2021 roku. Jego mandat, w spółce, w której rok obrotowy jest tożsamy z rokiem kalendarzowym wygaśnie z dniem odbycia zgromadzenia wspólników zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za rok obrotowy 2023.
Aby uniknąć wątpliwości, przepisy przejściowe nowelizacji zakładają, że do członków zarządu, którzy w chwili wejścia w życie przepisów pełnili swoje funkcje w spółkach, stosuje się znowelizowane przepisy dot. obliczania kadencji w pełnych latach obrotowych.
Należy jednak pamiętać, że umowa spółki może zawierać odmienne postanowienia dotyczące ustalenia momentu wygaśnięcia mandatu członka zarządu.