Home
Zasadniczym celem postępowania restrukturyzacyjnego jest uniknięcie ogłoszenia upadłości dłużnika przez umożliwienie mu restrukturyzacji w drodze zawarcia układu z wierzycielami. Aby osiągnąć ten cel przedsiębiorca-dłużnik musi często przejść żmudną i niełatwą fazę sądową obejmującą realizację planu restrukturyzacyjnego, negocjacje z wierzycielami, zbieranie głosów. Wszystkie te czynności są oczywiście dokonywane pod czujnym okiem sędziego-komisarza. W końcu działania dłużnika przynoszą wymarzony efekt i przyjęty przez wierzycieli układ zostaje zatwierdzony przez sąd restrukturyzacyjny. Jakie zatem wyzwania czekają na przedsiębiorcę w fazie wykonania układu?
W pierwszej kolejności trzeba odróżnić moment zakończenia restrukturyzacji prowadzonej przed sądem od post-sądowej fazy wykonania układu, o której była mowa na wstępie artykułu. Otóż, sądowe postępowanie restrukturyzacyjne zostaje zakończone z dniem prawomocnego zatwierdzenia układu albo odmowy jego zatwierdzenia. Sąd nie wydaje osobnego postanowienia o zakończeniu postępowania restrukturyzacyjnego. Zakończenie następuje z mocy samego prawa – na skutek uprawomocnienia się postanowienia zatwierdzającego układ. Od tego momentu rozpoczyna się pozasądowa faza wykonywania układu. W związku z tym istotne jest cykliczne badanie aktualnego statusu postępowania. W praktyce bowiem od prawomocnego zatwierdzenia układu biegną terminy realizacji rat układowych. O zakończeniu postępowania restrukturyzacyjnego obwieszcza się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Z chwilą zakończenia sądowej restrukturyzacji cały zarząd wraca do dłużnika – wcześniej czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu wymagały zgody nadzorcy sądowego albo, w przypadku postępowania sanacyjnego, zarząd majątkiem był przekazywany zarządcy. Rozwiązanie to jest naturalną konsekwencją faktu, że to na przedsiębiorcy spoczywa obowiązek wykonania układu. W pierwszej kolejności konieczny jest kontakt z wierzycielami w celu potwierdzenia aktualnych rachunków bankowych oraz wysokości sald. Już tutaj przedsiębiorca może napotkać pierwsze trudności polegające na braku odpowiedzi wierzyciela, wykreślenia wierzyciela z rejestru przedsiębiorców, czy też niezgodności sald. Każdy taki przypadek wymaga osobnej analizy prawnej, aby uczynić zadość postanowieniom układowym. Brak realizacji którejkolwiek z rat układowych stanowi bowiem podstawę do uchylenia układu.
Zasadą jest, że z dniem uprawomocnienia się postanowienia zatwierdzającego układ nadzorca albo zarządca obejmują funkcję nadzorcy wykonania układu. Już jak sama nazwa wskazuje, rola nadzorcy sprowadza się do nadzorowania wykonywania przez dłużnika planu restrukturyzacyjnego oraz układu. Nadzorca raz na trzy miesiące składa do sądu sprawozdanie dotyczące powyższych informacji. Dłużnik zostanie zatem zobligowany do przedstawiania nadzorcy informacji oraz dokumentów dotyczących swojego majątku oraz zobowiązań. Informacje te są udzielane nadzorcy pod rygorem odpowiedzialności karnej.
Zakończenie postępowania restrukturyzacyjnego wywołuje również kolejny skutek w postaci umorzenia z mocy prawa postępowań zabezpieczających i egzekucyjnych prowadzonych przeciwko dłużnikowi w celu zaspokojenia wierzytelności objętych układem. Dla przedsiębiorcy jest to z kolei okazja do odzyskania zwindykowanych przez organ egzekucyjny, a niewydanych przed otwarciem postępowania restrukturyzacyjnego poszczególnym wierzycielom należności i przeznaczenie ich na zaspokojenie ogółu wierzycieli zgodnie z postanowieniami układowymi. Podczas pertraktacji z komornikami konieczne może się jednak okazać dodatkowe „udowodnienie” zakończenia postępowania restrukturyzacyjnego. Wobec braku formalnego wydania postanowienia o jego zakończeniu, trzeba będzie posłużyć się innymi „środkami dowodowymi”. Tutaj pomocą może służyć wydruk obwieszczenia o zakończeniu postępowania restrukturyzacyjnego z MSiG, oficjalne pismo od nadzorcy wykonania układu, jak również postanowienie w przedmiocie zatwierdzenia układu ze stwierdzeniem prawomocności (jednakże uzyskanie z sądu tego ostatniego dokumentu wymaga czasu).
Prawdziwym sukcesem restrukturyzacji jest nie samo zawarcie układu z wierzycielami, lecz jego wykonanie. Konieczne jest zatem podejmowanie przez dłużnika wszelkich czynności w celu terminowej spłaty rat układowych. Faza wykonania układu kończy się – na wniosek uprawnionych osób – stwierdzeniem wykonania układu.
