Home
Jak już pisaliśmy na naszym blogu, 1 grudnia 2021 r. weszła w życie ustawa nowelizująca, radykalnie przeobrażająca przepisy Prawa restrukturyzacyjnego. Zakres zmian jest dość szeroki, jednak szczególnie istotne modyfikacje dotknęły postępowanie o zatwierdzenie układu (po nowelizacji to postępowanie określa się potocznie mianem „PZU 2.0”). W założeniu bowiem nowe PZU ma zastąpić uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne, które z uwagi na silną i łatwo dostępną ochronę udzielaną dłużnikowi było bardzo często stosowane w praktyce, a z którego to można było skorzystać jedynie do 30 listopada 2021 r. W poprzedniej publikacji poświęconej omawianej tematyce (z którą można zapoznać się tutaj), dokonaliśmy omówienia najistotniejszych zmian, którym uległo postępowanie o zatwierdzenie układu oraz analizy rozwiązań, które zostały zapożyczone z procedury uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego. Celem niniejszego wpisu będzie przybliżenie nowych zasad głosowania nad układem w PZU 2.0.
Dotychczas w klasycznym postępowaniu o zatwierdzenie układu głosowanie wierzycieli nad propozycjami układowymi dłużnika odbywało się na zasadach odmiennych, od tych obowiązujących w pozostałych procedurach restrukturyzacyjnych. Wierzyciele głosowali w sposób pisemny, oddając swój głos „za” lub „przeciwko” układowi na karcie do głosowania. Głosy wierzycieli były zbierane samodzielnie przez dłużnika. Następnie obliczano czy została uzyskana większość wymagana dla przyjęcia układu. Aby tak się stało, głosy za układem musiała oddać większość wierzycieli spośród wszystkich uprawnionych do głosowania, mających łącznie dwie trzecie sumy wierzytelności uprawniających do głosowania nad układem. Ten odrębny od pozostałych postępowań restrukturyzacyjnych mechanizm liczenia głosów (tj. większości liczone były w odniesieniu do wszystkich wierzycieli uprawnionych do głosowania, a nie tylko w odniesieniu do wierzycieli głosujących) był jak najbardziej celowym zabiegiem ustawodawcy. Postępowanie o zatwierdzenie układu w dużej mierze odbywało się w trybie pozasądowym. Samodzielne zbieranie głosów przez dłużnika wyłączało jawność tego postępowania, co z kolei potencjalnie dopuszczało możliwość zatajenia przed wierzycielami informacji o prowadzonym postępowaniu restrukturyzacyjnym. By zatem uniemożliwić celowe pominięcie grupy nieprzychylnych wierzycieli w głosowaniu nad przyjęciem układu, zaostrzono sposób liczenia większości poprzez odniesienie do uprawnionych do głosowania, a nie faktycznie głosujących.
Nowelizacja przyniosła wiele odmiennych rozwiązań. Pierwszym z nich jest możliwość dokonania obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego. Dzień układowy stanowi datę, w oparciu o którą określa się uprawnienia wierzycieli do głosowania nad układem oraz skutki zawartego układu. By nie powielać naszej poprzedniej publikacji, w obecnym wpisie nie będziemy jednak koncentrować się na skutkach obwieszczenia, które nie odnoszą się stricte do głosowania nad układem.
To co interesuje nas w niniejszym wpisie, to fakt, że w PZU 2.0 głosowanie nad układem może odbywać się albo w drodze samodzielnego zbierania głosów (z tą różnicą względem wersji sprzed nowelizacji, że głosy zbiera nadzorca układu) albo na zgromadzeniu wierzycieli zwołanym przez nadzorcę układu, do którego odpowiednio stosuje się przepisy o zgromadzeniu wierzycieli w celu głosowania nad układem. Niezależnie od wybranego trybu głosowania, wierzyciele przed podjęciem decyzji co do sposobu głosowania mogą zwrócić się do nadzorcy układu z wnioskiem o udzielenie informacji na temat sytuacji finansowej dłużnika i możliwości wykonania przez niego układu. Informacje te mają posłużyć wierzycielom do podjęcia racjonalnej ekonomicznie decyzji o głosowanie za albo przeciw układowi.
W pierwszym z omówionych powyżej trybów przeprowadzenia głosowania, nadzorca układu przystępuje do zbierania głosów po ustaleniu dnia układowego. W pierwszej kolejności nadzorca układu zamieszcza kartę do głosowania w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie (czyli w Krajowym Rejestrze Zadłużonych – „KRZ”). Następnie „papierowo” zawiadamia wierzycieli za pośrednictwem operatora pocztowego (lub komornika sądowego) o sposobie głosowania za pośrednictwem systemu, pouczając przy tym o metodzie uwierzytelnienia się oraz instruując, jak prawidłowo wypełnić kartę do głosowania w systemie KRZ.
W przypadku decyzji o przeprowadzeniu głosowania w trybie zgromadzenia wierzycieli, nadzorca układu zawiadamia wierzycieli ujętych w spisie wierzytelności o terminie zgromadzenia doręczając im treść propozycji układowych wraz z informacją o podziale wierzycieli na grupy obejmujące określone kategorie interesów oraz o sposobie głosowania na zgromadzeniu wierzycieli, pouczając jednocześnie o szeregu przepisów Prawa restrukturyzacyjnego. Zgromadzeniu przewodniczy nadzorca układu. Przebieg zgromadzenia jest protokołowany oraz utrwalany za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk.
Niezależnie od przyjętego trybu głosowania nad układem, dla jego przyjęcia wymagane jest uzyskanie jednocześnie dwóch większości. Pierwsza z nich jest nazywana większością osobową i wiąże się z koniecznością pozyskania ponad połowy głosów „za” układem, spośród ogólnej liczby głosujących wierzycieli. Druga to tzw. większość kapitałowa polegająca na uzyskaniu większości 2/3 sumy wierzytelności przysługujących głosującym wierzycielom. Tym samym za sprawą nowelizacji zlikwidowano odrębny sposób liczenia większości w postępowaniu o zatwierdzenie układu – od 1 grudnia 2021 r. dla wszystkich postępowań restrukturyzacyjnych będzie obowiązywał jeden standard. Obowiązek zliczenia głosów oraz stwierdzenia przyjęcia układu pozostawiono w rękach nadzorcy układu. Z przeprowadzonych czynności nadzorca układu sporządza sprawozdanie, w którym między innymi stwierdza, czy układ z wierzycielami dłużnika został przyjęty. Wówczas dłużnik może złożyć do sądu wniosek
o zatwierdzenie układu.
Wobec dłużnika A toczy się postępowanie o zatwierdzenie układu. Ma on 10 wierzycieli (wszyscy uprawnieni do głosowania nad układem). 7 z nich zagłosowało w sprawie przyjęcia układu z dłużnikiem, z czego 4 wierzycieli zagłosowało „za” przyjęciem układu, natomiast 3 „przeciw” układowi. Wierzycielom głosującym „za” przysługiwało łącznie 300.000 zł wierzytelności. Wierzycielom głosującym „przeciw” przysługiwało łącznie 20.000 zł wierzytelności. W postępowaniu wystarczająca ilość wierzycieli zagłosowała za przyjęciem układu – ponad połowa głosujących wierzycieli (tj. 4 z 7), mających łącznie co najmniej dwie trzecie sumy wierzytelności przysługujących wszystkim wierzycielom, którzy oddali swój głos (tj. 300.000 zł z 320.000 zł).
Wprowadzona nowelizacja, wraz z szeregiem innych zmian wprowadzonych do postępowania o zatwierdzenie układu, przede wszystkim ujednoliciła sposób liczenia większości niezbędnej dla zawarcia układu z wierzycielami. Obecnie jest on jednakowy we wszystkich przewidzianych ustawą postępowaniach restrukturyzacyjnych (z pewną jedynie modyfikacją w przypadku układu częściowego). W konsekwencji dłużnik łatwiej, aniżeli dotychczas, będzie mógł doprowadzić do przyjęcia układu w postepowaniu o zatwierdzenie układu. Standaryzacja sposobu liczenia głosów na obszarze wszystkich procedur restrukturyzacyjnych z pewnością przyczyni się do tego, że w PZU 2.0 zawieranych będzie więcej układów, niż w pierwotnej wersji tego postępowania, które zresztą było dotychczas określane jako postępowanie „martwe”, z uwagi na bardzo małą jego popularność wśród decydujących się na restrukturyzację dłużników.
