Opisując w dużym uproszczeniu, procedura przygotowanej likwidacji, znana również pod nazwą pre-pack, polega na znalezieniu jeszcze przed właściwym etapem procedury upadłościowej nabywcy, któremu sprzedany zostanie majątek upadłego. Tytułowa instytucja pozwala skrócić postepowanie upadłościowe, zredukować jego koszty, a w modelowych przypadkach, umożliwia przejęcie przez kupującego „przedsiębiorstwa w ruchu”. Jednym z elementów koniecznych wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży (zwanego często wnioskiem pre-packowym) jest dowód uiszczenia przez nabywcę wadium. Przepisy regulujące tę kwestię ulegały w ostatnim czasie istotnym zmianom. Spójrzmy, co Prawo upadłościowe obecnie mówi o zasadach wnoszenia wadium.
Ustawa przewiduje wymóg formalny wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży polegający na załączeniu do wniosku dowodu uiszczenia przez oferenta (nabywcę) wadium. Jego wysokość jest ściśle sprecyzowana i wynosi 1/10 oferowanej ceny (czyli np. gdy nabywca oferuje, że zapłaci za zakład produkcyjny upadłego 1 mln zł, wadium wyniesie 100 tys. zł).
Wadium może zostać wnoszone w następujących formach:
Wadium uiszczane w pieniądzu, wpłaca się przelewem na rachunek depozytowy sądu, który jest właściwy do rozpoznania wniosku. Co istotne, wadium może być wnoszone zarówno w jednej formie, jak i w kilku.
Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży pozostawia się bez rozpoznania w przypadku braku dołączenia do niego potwierdzenia uiszczenia wadium. Dzieje się tak również, gdy wadium zostaje wpłacone w kwocie niższej niż wymagana. W przypadku gdy w tej samej sprawie wniesione zostają dwa lub więcej wniosków pre-packowych, każdy z oferentów zobowiązany jest do wpłaty całości „swojego” wadium, tj. 1/10 oferowanej ceny. Jeżeli natomiast co najmniej dwa podmioty są zainteresowane wspólnym nabyciem majątku upadłego, wnoszą oni wspólnie sumę składającą się na ową 1/10 ceny (podział kto i w jakiej części jest przy tym ich wewnętrzną sprawą).
Jeżeli sąd jeszcze nie rozpoznał wniosku pre-packowego, nabywca może wycofać się z transakcji. W takim przypadku nabywca występuje o zwrot wadium, co będzie skutkowało pozostawieniem wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży na jego rzecz bez rozpoznania.
Jeżeli wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży nie został przez sąd uwzględniony, wpłacone wcześniej wadium zostaje zwrócone na numer konta, podany przez oferenta, w terminie 2 tygodni od dnia uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości i zatwierdzeniu warunków sprzedaży (chodzi zatem o przypadek, gdy „wygrał” inny nabywca). Analogiczna sytuacja ma miejsce w przypadku uprawomocnienia się postanowienia o ogłoszeniu upadłości i oddaleniu wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży, uprawomocnienia się zarządzenia o zwrocie wniosku pre-packowego albo postanowienia o jego odrzuceniu, bądź umorzeniu postępowania w przedmiocie rozpoznania powyższego wniosku.
Jeżeli sąd uwzględni wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży, wadium wpłacone w pieniądzu zalicza się na poczet należnej ceny i niezwłocznie przekazuje z rachunku depozytowego sądu do masy upadłości.
W przypadku, gdy do zawarcia umowy sprzedaży nie dojdzie z winy nabywcy, syndyk zatrzymuje środki wpłacone w pieniądzu. Jeżeli wadium zostało wniesione w innej formie niż pieniądz, syndyk zaspokaja się z przedmiotu zabezpieczenia. W takich przypadkach wadium wchodzi w skład masy upadłościowej.
Przepisy Prawa upadłościowego regulujące zasady wnoszenia wadium w procedurze przygotowanej likwidacji mają w dużej mierze charakter techniczny. Nie zmienia to jednak faktu, że ich przestrzeganie jest bardzo istotne dla powodzenia całej transakcji. W tym zakresie bowiem nawet drobny błąd może skutkować pozostawieniem wniosku pre-packowego bez rozpoznania i zakończeniem całego przedsięwzięcia fiaskiem.