Home
Postępowanie upadłościowe prowadzi się wobec podmiotów niewypłacalnych. Nie oznacza to jednak, że każdy uczestnik obrotu gospodarczego może zostać postawiony w stan upadłości. Warunkiem ogłoszenia upadłości wobec danej osoby jest posiadanie przez nią tzw. zdolności upadłościowej. Ustawa – Prawo upadłościowe dość precyzyjnie wskazuje, wobec których podmiotów można ogłosić upadłość (czyli które mają zdolność upadłościową), a które są z tego kręgu wykluczone (czyli które zdolności takiej nie mają).
Wątpliwości na tym gruncie mogą budzić spółki osobowe. Spółkami osobowymi są: spółka jawa, spółka partnerska, spółka komandytowa, a także spółka komandytowo-akcyjna. Wszystkie spółki osobowe charakteryzuje osobista majątkowa odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki. Należy przez to rozumieć taki stan, w którym wspólnicy mogą odpowiadać za długi spółki, jeśli spółka nie ma wystarczająco dużo środków aby wykonać wszystkie swoje zobowiązania. O ile ustawa – Prawo upadłościowe wprost wskazuje, że zdolność upadłościową mają wspólnicy osobowych spółek handlowych, ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem, o tyle milczy na temat samych spółek osobowych.
Czy fakt, że w przepisach prawa upadłościowego nie ma wymienionych spółek osobowych, oznacza że nie można ogłosić upadłości spółki osobowej? Nie.
Spółki osobowe, co prawda nie posiadają osobowości prawnej, jednakże mogą we własnym imieniu nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane. Spółki te prowadzą przedsiębiorstwo pod własną firmą. Są zatem z definicji „przedsiębiorcami”. Tymczasem ustawa – Prawo upadłościowego wprost wskazuje, że zdolność upadłościową mają m.in. przedsiębiorcy.
Podsumowując, spółki osobowe mają zdolność upadłościową, czyli może zostać ogłoszona wobec nich upadłość. Podkreślić jednak należy, że oddzielną zdolność upadłościową mają wspólnicy tych spółek osobowych. Może się zatem zdarzyć albo taka sytuacja, w której upadłość zostanie ogłoszona zarówno wobec spółki, jak i wobec jej wspólników, sytuacja w której upadłość zostanie ogłoszona tylko wobec spółki osobowej, albo wreszcie sytuacja, w której upadłość zostanie ogłoszona tylko wobec jej wspólników. Mnogość dopuszczalnych wariantów wskazuje jednak na to, że zawsze wówczas gdy w spółce jawnej (czy w ogóle w spółce osobowej) pojawi się problem finansowy, konieczny jest dobór takiej ścieżki działania, która nie tylko może pomóc w rozwiązaniu tegoż problemu, ale także w możliwie pełnym zakresie zabezpieczyć prawa i interesy wspólników. Praktyka pokazuje, że wielu wspólników spółek osobowych o tym po prostu zapomina. Skupiając się na walce o spółkę, zaniedbują ochronę własnych interesów, co w perspektywie długofalowej może mieć bardzo, bardzo dotkliwe skutki.
