Home
Warunkiem koniecznym prawidłowego podejmowania czynności w postępowaniu upadłościowym jest dotrzymywanie wyznaczonych na nie terminów. Uchybienie w tym zakresie może wiązać się z mniej lub bardziej dolegliwymi skutkami dla podejmującego określoną czynność. W dzisiejszym wpisie odpowiemy na pytanie, jakie konsekwencje niesie dla wierzyciela brak dochowania terminu na dokonanie kluczowej, z punktu widzenia interesów wierzyciela, czynności, którą jest zgłoszenie wierzytelności w toku postępowania upadłościowego.
Termin na zgłoszenie wierzytelności w postępowaniu upadłościowym jest każdorazowo wskazywany w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości. Wynosi on 30 dni i rozpoczyna swój bieg od dnia obwieszczenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości (obecnie obwieszczenia dokonuje się już w systemie teleinformatycznym obsługującym postępowanie sądowe – Krajowym Rejestrze Zadłużonych).
Zdarza się jednak, że o ogłoszeniu upadłości naszego dłużnika dowiadujemy się już po upływie wspomnianego wcześniej terminu. Czy to oznacza, że nie będziemy już mogli dochodzić swojej wierzytelności w postępowaniu upadłościowym? Ustawodawca wyszedł z założenia, że taka regulacja byłaby zbyt surowa dla wierzycieli. Przepisy przewidują zatem możliwość składania zgłoszeń wierzytelności nawet po upływie 30-dniowego terminu.
Wierzyciel może dokonać zgłoszenia swojej wierzytelności niemal w każdym momencie prowadzonego postępowania upadłościowego. Zgłoszenie to jest rozpoznawane w takim samym trybie jak zgłoszenie wniesione w ustawowym terminie. Zostanie zatem poddane weryfikacji przez syndyka, a w razie odmowy uznania wierzytelności na liście wierzytelności, wierzyciel będzie miał prawo do złożenia sprzeciwu, a w razie dalszego braku uwzględnienia na liście wierzytelności, zażalenia.
Należy jednak pamiętać, że brak zgłoszenia wierzytelności w terminie najczęściej powoduje konieczność podjęcia dodatkowych czynności przez syndyka oraz sędziego-komisarza, a co za tym idzie, skutkuje wydłużeniem postępowania, w szczególności, jeżeli trzeba powtórnie przeprowadzić czynności związane z przygotowaniem i zatwierdzeniem listy wierzytelności.
Wobec powyższego, ustawodawca wprowadził do ustawy środek mający na celu zmotywowanie wierzycieli do terminowego zgłaszania swoich wierzytelności. Polega on na tym, że wierzyciel, który zgłosił wierzytelność po upływie wyznaczonego ku temu terminu, ponosi zryczałtowane koszty postępowania upadłościowego wynikłe z tego zgłoszenia, w wysokości stanowiącej równowartość 15% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Na dzień sporządzenia niniejszego artykułu, kwota ta wynosi 882,45 zł.
Warto zaznaczyć, że kolejną dolegliwością spóźnionego zgłoszenia wierzytelności jest to, że wierzyciel taki nie ma już prawa żądania powtórzenia czy podważenia dokonanych wcześniej w postępowaniu upadłościowym czynności. Może mieć wpływ tylko na te czynności, które będą podejmowane w dalszym horyzoncie czasowym.
Co więcej, wierzyciel, który spóźnił się ze zgłoszeniem wierzytelności na tyle, że syndyk złożył już w postępowaniu upadłościowym plan podziału funduszów masy upadłości (czyli dokument wskazujący, w jaki sposób podzielone zostaną środki uzyskane ze spieniężenia majątku upadłego), po pierwsze, nie ma już wpływu na złożone plany podziału, a po drugie, jego uznaną wierzytelność uwzględnia się tylko w planach podziału funduszów masy upadłości sporządzonych po jej uznaniu. Innymi słowy, jeżeli wierzyciel spóźni się ze zgłoszeniem swojej wierzytelności tak dalece, że wszystkie środki z masy upadłości zostaną już rozplanowane między wierzycieli przez syndyka, nie uzyska środków z postępowania upadłościowego.
Uzupełniająco trzeba dodać, że w sytuacji gdy zgłosimy naszą wierzytelność na końcowym etapie postępowania upadłościowego, już po zatwierdzeniu ostatecznego planu podziału, takie zgłoszenie zostanie pozostawione bez rozpoznania (w przypadku tzw. upadłości konsumenckiej prowadzonej w uproszczonym trybie, zgłoszenie wierzytelności pozostawia się bez rozpoznania w razie dokonania tego po złożeniu przez syndyka do sądu projektu planu spłaty albo przekazaniu do sądu informacji o zajściu przesłanek do zakończenia postępowania w inny sposób).
Reasumując, chociaż upływ terminu na zgłaszanie wierzytelności nie zamyka drogi wierzycielowi do dochodzenia swoich praw w postępowaniu upadłościowym swojego dłużnika, to powoduje konieczność opłacenia zryczałtowanych kosztów wywołanych opóźnieniem, jak również niesie negatywne konsekwencje, których dolegliwość rośnie wprost proporcjonalnie do rozmiaru opóźnienia.
Zatem choć istnieje możliwość zgłoszenia wierzytelności w zasadzie na każdym etapie postępowania upadłościowego, dla ochrony swoich interesów warto dokonać tego w przepisanym prawem terminie, a jeśli nie jest to możliwe, zgłosić wierzytelność jak najszybciej, na wczesnym etapie postępowania upadłościowego, by uzyskać możliwie najszersze zaspokojenie swoich interesów.
